وضوح یا رزولیشن تصویر چیست و چه اهمیتی در دوربین مداربسته دارد؟

یکی از مواردی که در خرید نمایشگرها، موبایل، تبلت و دوربین‌های مداربسته با آن مواجه هستیم و فروشنده‌ های این نوع محصولات بسیار بر روی آن مانور می ‌دهند، عبارت وضوح تصویر یا همان رزولیشن تصویر است. امروزه شاهد تولید نمایشگرهایی با وضوح 8K هستیم. ممکن است شما کاربر گرامی این مقاله را با وضوح 1080P از طریق تلفن همراهتان مطالعه کنید و یا محل کارتان را به سامانه نظارت تصویری مجهز کرده باشید که از وضوح تصویر(Resolution(4MP  پشتیبانی کند.

وضوح تصویر (Resolution) چیست؟

2 مگاپیکسل، 1080P ،4K و دیگر مواردی که به وضوح تصویر مربوط است، ازجمله موارد دسته‌ بندی وضوح تصویر هستند؛ اما معانی آن‌ ها چیست و چه کاربردی دارند؟ دلیل وجود این موارد متنوع در بحث وضوح تصویر چیست؟ اهمیت و ارتباط وضوح تصویر در دوربین و دستگاه ضبط تصویر چیست؟ این سؤالات به‌شدت پرتکرار هستند و دانستن اینکه وضوح تصویر نقش بسیار مهم و پراهمیتی را در دستگاه شما ایفا می‌کند، بسیار مهم است؛ اما در ابتدا باید مفهوم و معنی وضوح تصویر(Resolution) را بدانیم؛ سپس می‌توان به کاربرد آن در دستگاه‌های مختلف  نیز پرداخت.

به طور‌کلی، وضوح تصویر (Resolution) معیاری برای اندازه‌گیری میزان تیزی و کیفیت هر عکس و یا هر نمایشگری مانند مانیتور، نمایشگر تلفن همراه، تلویزیون و… است.

اما به ‌طور دقیق ‌تر چیست و چه اهمیتی دارد؟

تعریف وضوح تصویر (Resolution)

همانطور که گفته شد وضوح تصویر (Resolution) معیاری برای اندازه‌ گیری وضوح و کیفیت هر عکس، صفحه نمایش و یا فیلم است. برای بیان این معیار و کاربردهای آن از اصطلاحات متفاوتی استفاده می‌شود. یکی از رایج ‌ترین عباراتی که در این زمینه به چشم می‌خورد، مگاپیکسل(MP)، پیکسل در پیکسل (#x#) و یا استاندارد نمایش تلویزیون (#p) است. تمامی این موارد بیانگر ایده‌ای مشترک از مفهوم وضوح تصویر (Resolution) به روش‌های مختلف است.

شمارش پیکسل‌ها

کوچک ‌ترین واحد و بخش ممکن در هر عکس یا هر فایل نمایشی را که بتوانیم آن را از هم جدا کنیم، پیکسل نام دارد. تصور کنید که هر پیکسل نقطه ‌ایست که اگر تمامی آن‌ها را در کنار هم قرار دهیم، عکس کامل به دست می‌آید. هرچه تعداد این نقطه‌ها در محوطه‌ای کوچک بیشتر و متراکم ‌تر باشد و نقطه‌ها نیز کوچک‌تر باشند، کیفیت عکس بیشتر خواهد بود. این تعریفی دقیق از وضوح تصویر(Resolution) است.

مگاپیکسل نیز رایج‌ترین روش برای بیان کیفیت عکس و وضوح تصویر(Resolution) است. برای مثال، در عبارت 2MP یا دو مگاپیکسل، یعنی در هر واحد و محوطه کوچک از تصویر دو میلیون نقطه وجود دارد. واحد مگاپیکسل صرفاً برای بیان مستقیم تعداد پیکسل‌ها در تصاویر دوربین‌های عکاسی و دوربین‌های مدار بسته ایجاد شده است. این واحد برای بیان کیفیت عمومی عکس‌ها استفاده می‌شود. باید در نظر داشت که مگاپیکسل را نباید با مقوله مهم نسبت دید (aspect ratio ) اشتباه گرفت.

نسبت دید (aspect ratio)

نسبت دید یکی از موارد کلیدی در بحت وضوح تصویر است که با نحوه چینش پیکسل‌ها در ارتباط است.

نسبت دید؛ به عبارتی: نسبت مقایسه یک شی با اندازه واقعی آن است. حال در اینجا، نسبت دید، یعنی مقایسه تعداد پیکسل‌های طول نسبت به تعداد پیکسل‌های ارتفاع. از نسبت دید در تلویزیون‌ها و مانیتور کامپیوتر استفاده می‌شود. نسبت دید همواره سه در چهار ( یعنی 3×4) است. این عدد به آن معناست که به‌ ازای هر سه پیکسل طول چهار پیکسل در ارتفاع وجود دارد. شکل به وجود آمده از این نسبت به ‌طور تقریبی یک مربع  و به‌طور دقیق‌تر یک مستطیل را ایجاد می‌کند؛ نسبت دید در یک مربع کامل یک در یک(1:1) یا چهار در چهار (4:4) است. امروزه، در ساخت اکثر تلویزون‌ها و نمایشگر‌ها از نسبت دید شانزده در نه (16:9) استفاده می‌کنند که به آن صفحه عریض( wide screen) می‌گویند. حال معیاری جدیدی در اندازه‌ گیری به وجود آمد! برای مثال وضوح تصویر(Resolution) در یک تصویر دو مگاپیکسل دارای اندازه‌ای با اعداد 1920 *1080 خواهد بود؛ یعنی در ازای 1920 ستون پیکسل، 1080 ردیف پیکسل قرار دارد. با ساده‌ کردن این اعداد، نسبت دید 16:9 به دست می‌آید؛ درنتیجه تعداد آن‌ها برابر است 2.073.600 پیکسل. حال معیار دو مگاپیکسل، بیانگر این شکل و اعداد است و این در حالیست که، 1920*1080 بیانگر طرز چینش و نسبت دید نیست. شرکت‌های سازنده تلویزیون ‌ها نیز با حذف کردن عدد اول و اضافه کردن حرف P  آن را نشان می‌دهند (1080p). در این حالت، نسبت دید تمامی تلویزیون ها 16:9 است؛ اما برای دریافت اطلاعات کامل درباره کیفیت تصاویر به عدد دوم نیز نیاز است. در مواردی که کیفیت تصاویر دو مگاپیکسل و  نسبت دید آن 1920*1080 است، ارزش تصویری آن با 1080p نمایش داده می‌شود.

کیفیت تصاویر در مقابل فضای هارد

این تعریفی کاملاً بدیهی است که وضوح تصویر(Resolution) به کیفیت عکس گفته می‌شود و بالا و یا پایین ‌بودن آن به تعداد کمتر و یا بیشتر پیکسل بستگی دارد و نسبت دید نیز به ترتیب و چینش پیکسل‌ها و شکل صفحه نمایش گفته می‌شود.

سؤالی که مطرح می‌شود این است که وضوح تصویر و نسبت دید چه تأثیری بر دستگاه DVR  دارد. پاسخ کاملاً روشن است! هرچه تعداد پیکسل‌ها بیشتر باشد، حجم اطلاعات نیز بیشتر است و هرچه حجم اطلاعات بیشتر باشد، فضای هارد بیشتر استفاده می‌شود. از طرفی دیگر هرچه تعداد دوربین‌ها بیشتر باشد و وضوح تصویر(Resolution) نیز بالاتر برود، به فضای هارد بیشتری برای ذخیره‌سازی تصاویر نیاز داریم. اینجا فهرستی از انواع وضوح تصویر در دوربین‌های ما از کمترین کیفیت به بیشترین کیفیت ذکر و گردآوری شده است.

• یک مگاپیکسل – 720p – مصرف کم در فضای هارد
• دو مگاپیکسل – 1080p – مصرف متوسط در فضای هارد
• چهار مگاپیکسل – 1440p – مصرف نسبتاً زیاد در فضای هارد
• هشت مگاپیکسل – 2160p – مصرف بسیار زیاد در فضای هارد (UHD یا 4k)

گذشته از مبحث وضوح تصویر(Resolution)، عوامل دیگری نیز در میزان فضای هارد‌دیسک مؤثر هستند. در مقاله قبلی نیز درباره چگونگی صرفه‌جویی و افزایش ظرفیت هارد‌دیسک به این عوامل پرداخته شده بود. امیدواریم که مقاله امروز برای کاربران مفید واقع شده باشد. منتظر مقاله‌های بعدی ما نیز باشید. برای دریافت اطلاعات بیشتر از محصولات، سرویس‌ها و خدمات پس از فروش، با شماره  02154715  تملس حاصل فرمایید. تا دیدار بعد، با آرزوی بهترین‌ها، خدانگهدار.